Ορισμός

Ιδιοπαθής υπέρτασηΗ αρτηριακή υπέρταση είναι ένας από τους σημαντικότερους τροποποιήσιμους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου.

Ιδιοπαθής υπέρταση είναι η υπέρταση που δεν προκαλείται από κάποιο εμφανές αίτιο και είναι η πιο συχνή μορφή αρτηριακής υπέρτασης με ποσοστό 90-95% του συνόλου των περιπτώσεων.

Η διάγνωση μπορεί να γίνει από μετρήσεις αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο, στο σπίτι ή από 24ωρη καταγραφή (holter πιέσεως).

Μη φαρμακευτικά μέτρα που μπορεί να συμβάλλουν στην μείωση της αρτηριακής πίεσης είναι

  • Απώλεια σωματικού βάρους σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα
  • Μείωση πρόσληψης άλατος έως 5γρ/ημέρα
  • Κατανάλωση όχι περισσότερη από 20-30γρ αιθανόλης/ημέρα
  • Τακτική σωματική άσκηση
  • Διακοπή του καπνίσματος

Η φαρμακευτική αγωγή της υπέρτασης γίνεται πλέον με σύγχρονα αντιυπερτασικά φάρμακα που με την κατάλληλη εμπειρία από τον θεράποντα ιατρό επιτυγχάνεται η βέλτιστη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και αποφεύγονται δυσάρεστες παρενέργειες.

Στο παρόν νεφρολογικό ιατρείο δίδεται μεγάλος βάρος τόσο στη διάγνωση όσο και στην θεραπεία της αρτηριακής πίεσης η οποία γίνεται εξατομικευμένα για κάθε ασθενή λαμβάνοντας υπόψιν το πλήρες ιατρικό ιστορικό.

Δευτεροπαθής υπέρταση

Δευτεροπαθής υπέρτασηΗ δευτεροπαθής υπέρταση είναι λιγότερο συχνή αλλά βαρύτερη μορφή υπέρτασης και προκαλείται από συγκεκριμένα αίτια όπως νεφρολογικά (στένωση νεφρικών αρτηριών, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια) και πιο σπάνια από ενδοκρινικά αίτια (δευτεροπαθής υπεραλδοστερονισμός, σύνδρομο Cushing, φαιοχρωμοκύττωμα).

Η επιτυχής αντιμετώπιση των δευτεροπαθών αιτίων υπέρτασης, πλην της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της υπέρτασης ή την πλήρη υποστροφή της.

Ανθεκτική Υπέρταση

Ανθεκτική υπέρταση είναι η υπέρταση που δεν ρυθμίζεται επιτυχώς με τη λήψη της μέγιστης ανεκτής δόσης  τριών , διαφορετικής ομάδας, αντιυπερτασικών φαρμάκων εκ των οποίων το ένα να είναι διουρητικό.

Η συγκεκριμένη κατηγορία υπέρτασης είναι πιο δύσκολα διαχειρίσιμη και κάποιες φορές μπορεί να υποκρύπτει δευτεροπαθή μορφή υπέρτασης της οποίας θα πρέπει να αναζητηθεί το αίτιο.

Υπέρταση λευκής μπλούζας

Η υπέρταση της λευκής μπλούζας είναι η ανάδειξη υπέρτασης από μετρήσεις στο ιατρείο σε άτομο που δεν λαμβάνει αντιυπερτασική αγωγή ενώ παρουσιάζει φυσιολογικές μετρήσεις αρτηριακής πίεσης εκτός ιατρείου, στο σπίτι ή στην 24ωρή καταγραφή πίεσης- holter.

Η ανωτέρω είναι μία πολύ συχνή κατάσταση στο γενικό πληθυσμό και θα πρέπει να εξετάζεται ο συνολικός καρδιαγγειακός κίνδυνος και βλάβες σε όργανα στόχους (καρδία, νεφροί, οφθαλμοί,καρωτίδες) για να τεθεί ο ασθενής σε αντιυπερτασική αγωγή ή όχι.

Αν παρθεί η απόφαση από τον θεράποντα ιατρό να μην χορηγήσει αντιυπερτασική αγωγή θα πρέπει ο ασθενής να παρακολουθείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα διότι έχει υψηλό κίνδυνο να αναπτύξει υπέρταση στο μέλλον.

Συγκαλυμμένη Υπέρταση

Συγκαλυμμένη ΥπέρτασηΣυγκαλυμμένη υπέρταση είναι εκείνη η κλινική κατάσταση όπου ο ασθενής έχει φυσιολογικές μετρήσεις αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο αλλά παθολογικές μετρήσεις, δηλαδή υπέρταση, στο σπίτι ή στην 24ωρή καταγραφή-holter.

Σε αυτή την περίπτωση το αν ο ασθενής θα λάβει αντιυπερτασική αγωγή θα εξαρτηθεί από ενδεχόμενες βλάβες σε όργανα στόχους
(καρδία, νεφροι, οφθαλμοί, καρωτίδες) και από τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Διερεύνηση βλάβης σε όργανα στόχους

Διερεύνηση βλάβης σε όργανα στόχουςΚατά τη διάγνωση της υπέρτασης αλλά και κατά την παρακολούθηση του χρόνιου υπερτασικού ασθενή θα πρέπει να αναζητούνται ασυμπτωματικές βλάβες σε όργανα στόχους όπως

  • Νεφρική βλάβη με ανάδειξη μικρό ή αλβουμινουρίας και αύξηση της κρεατινίνης
  • Καρδιολογική βλάβη με ανάδειξη υπερτροφίας αριστερής κοιλίας μέσω υπέρηχου καρδίας και ηλεκτροκαρδιογραφήματος
  • Βλάβη στους οφθαλμούς με ανάδειξη αμφιβληστροειδοπάθειας μέσω βυθοσκόπησης
  • Βλάβη στις καρωτίδες με αύξηση του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα και παρουσία αθηρωματικών πλακών που αναδεικνύονται με triplex καρωτίδων
  • Εγκεφαλική βλάβη με ανάδειξη μικροισχαιμικής εγκεφαλοπάθειας μετά από διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου.

Όταν ανευρίσκονται τέτοιες βλάβες θα πρέπει να αναθεωρείται η θεραπευτική προσέγγιση και να επιλέγεται η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με το είδος της βλάβης.

Επείγουσες και υπερεπείγουσες υπερτασικές καταστάσεις

υπερεπείγουσες υπερτασικές καταστάσεις υπερεπείγουσες υπερτασικές καταστάσεις Και στις δύο περιπτώσεις η αρτηριακή πίεση είναι >180/120 mmHg. Στις υπερεπείγουσες καστάσεις υπάρχουν σοβαρές βλάβες σε όργανα στόχους όπως οξεία νεφρική ανεπάρκεια, νευρολογικές διαταραχές, υπερτασική εγεκφαλοπάθεια, αιμορραγικό/ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, οξύ πνευμονικό οίδημα, διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής, εκλαμψία, εξιδώματα και αιμορραγίες αμφιβληστροειδούς και θα πρέπει η αρτηριακή πίεση να μειωθεί άμεσα με χορήγηση ενδοφλεβίων αντιυπερτασικών φαρμάκων.

Οι επείγουσες υπερτασικές καταστάσεις δεν συνοδεύονται από σοβαρές βλάβες σε όργανα στόχους, συνήθως σχετίζονται με κρίση άγχους και πρόσφατη διακοπή των αντιυπερτασικών φαρμάκων και απαιτείται η μείωση της αρτηριακή πίεσης σε ώρες.